غنوصیان در اسلام: شیعیان غالی و علویان
شیعه - تاریخ / علویان / شیعه - فرقهها / نصیریه / غلاه شیعه
در دوره متأخر عصر باستان، «غنوصیان» توانسته بودند نگرش خود را به جهان وارد میراث دینی بتپرستان و یهودیان و مسیحیان و ایرانیان کنند. در قرن دوم با اقبال تازه مسلمانان، اسلام غنوصی توانست در عراق نیز گسترش یابد. کشف متن فارسی امالکتاب به غنویت اسلامی ابعاد تازه بخشید و در پی آن «ماسینیون» و «کربن» نشان دادند که برخی از بزرگان عرفان اسلامی وارثان مستقیم غنوصه هستند. «هاینتس هالم» در این کتاب تأکید میکند که آموزههای دو فرقه بر محور غنوصی میچرخد: نخست، سنتی که از آغاز قرن دوم در میان غالیان عراق شکل گرفت که وارثان متأخر آن نصیریان و علویان فعلی در سوریه هستند؛ دوم، فرقه قرامطه یا اسماعیلیه که دعوت آنان در نیمه قرن سوم در عراق آغاز شد و در آغاز قرن پنجم، دروزیان از آنان منشعب شدند.