ترانههای عامه فارسی
شعر عامه فارسی - تاریخ و نقد
ادبیات عامه یا فرهنگ عامه یا فولکلور که آن را هنر زبانی و هنرکلامی نیز گفتهاند، به آن بخش از فرهنگ شفاهی مردم گفته میشود که مجموعة آداب و رسوم، باورهای قومی ـ قبیلهای و مذهبی، افسانهها یا قلعههای تاریخی، ترانهها، ضربالمثلها، چیستانها (نغزها)، لطیفهها، خرافات، سحر و جادو، بازیها و نمایشها، سرودهای ملی ـ مذهبی و به طور کلی میراث مادی و معنوی آنان را که بیانکننده آثار ذوقی، اندیشه، هوش، احساس، هنر و دانش شفاهی ایشان است، دربرمیگیرد. در این پژوهش ضمن به دست دادن تعریفی از ادبیات عامه، جایگاه ترانه در این ادبیات، خاستگاه و پیشینة تاریخی آن و قالبهای سنتی ترانه بررسی شده و از ویژگیهای ترانهها از منظر وزن، قافیه، مضمون، موسیقی سخن به میان آمده و سپس کلیاتی دربارة عناصر و خصلتهای تشکیلدهندة ترانهها از قبیل واقعگرایی، سادگی، خیالورزی و... درج شده است. همچنین مبحثی دربارة ترانه در مقام هنر و سرچشمة الهامات هنری و تقابل آن با ادب رسمی است. در پایان نیز، انواع ترانههای عامة فارسی، بر اساس نوع دستهبندی موضوعی، یک به یک و هریک با ذکر نمونههایی معرفی شدهاند.