سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در بستر منافع ملی (با نگاهی بر روابط ایران و عربستان)
سیاست خارجی عبارت است از: مدیریت و تنظیم مناسبات و روابط با کشورها، سازمانها و مجامع بینالمللی به منظور تأمین منافع ملی، توسعۀ همهجانبۀ کشور، گسترش ارزشهای نظام در جهان، و حفظ حاکمیت و تمامیت ارضی کشور. پس از وقوع انقلاب اسلامی عرصۀ سیاست خارجی ایران دورههای گوناگونی را به صورت چرخشی بین «آرمانگرایان» به خود دیده است؛ تا این که در سال 1376 سیاست خارجی بر اساس اصل عزت، حکمت، و مصلحت قرار میگیرد و تنشزدایی در عرصۀ جهانی سرلوحۀ امور میگردد. آثار عملی و مثبت اجرای سیاست تنشزدایی ایران را میتوان در گسترش روابط ایران با کشورهای منطقۀ خلیج فارس و در رأس آنها عربستان مشاهده کرد. عربستان طی سالهای 60-1357 سیاست احتیاط و انتظار را در رابطه با ایران در پیش گرفت؛ چرا که این ترس در سعودیها وجود داشت که صدور انقلاب حکومتشان را متزلزل کند و طی سالهای 67-1361 نیز رابطۀ دو کشور تحت تأثیر عوامل مختلفی چون: انتقاد ایران از نزدیکی عربستان به امریکا، حمایت نامحدود عربستان از عراق در جنگ با ایران، کشتار حجاج ایرانی در مکه و ... قرار گرفت. میان سالهای 76-1367 فراز و نشیبهای بسیاری در روابط دو کشور مشاهده شد. سال 1376 دورۀ شکوفایی روابط و شروع همکاریهای دو کشور بوده است. اوج روند بهبود و گسترش روابط سیاسی ایران و عربستان در سال 1378 با سفر رئیسجمهور ایران به عربستان همراه بوده است. به هر حال ایران با تنشزدایی در سیاست خارجی توانست به گسترش همکاریهای متقابل اقتصادی، سیاسی، امنیتی در سطح بینالمللی و منطقهای، و به خصوص در ارتباط با عربستان، به وجهۀ معتبری در جهان دست یابد. ایران در ضمن تنشزدایی در سیاست خارجی با حرکت در راستای منافع ملی توانست بسیاری از توطئههای بینالمللی علیه خود را از بین برده و بدین وسیله دارای اعتبار جهانی گردد.