سبد سفارش شما خالی است!

ساز و برگ‌های ایدئولوژیک دولت (اختصارا س. ا. د) کدامند؟ این ساز و برگ‌ها با ساز و برگ سرکوبگر دولت یکسان نیستند. در تئوری مارکسیستی، ساز و برگ دولت مشتمل بر هیات دولت، ادارات، دولت، ارتش، پلیس، دادگاه‌ها، زندان‌ها و... است که ساز و برگ سرکوبگر دولت نام دارند. مفهوم سرکوب در این‌جا دال بر این امر است که ساز و برگ دولت با قوه قهریه کار می‌کند و یا دست کم در نهایت این‌گونه است. آن‌چه ساز و برگ‌های ایدئولوژیک دولت نام گرفته به صورت نهادهای منفک و خصوصی پدیدار می‌شود که از آن جمله‌اند: س. ا. د دینی (نظام کلیساهای گوناگون)؛ س. ا. د آموزشی (نظام مدارس دولتی و خصوصی گوناگون)؛ س ا. د خانواده؛ س. ا. د حقوقی؛ س. ا. د. سیاسی (نظام سیاسی و از جمله احزاب گوناگون)؛ س. ا. د سندیکایی؛ س. ا. د. خبری (مطبوعات، رادیو و...)؛ و س. ا. د فرهنگی (ادبیات، هنرهای زیبا، ورزش و...). در اختلاف بین این ساز و برگ‌ها با ساز و برگ‌ سرکوبگر دولت باید گفت که یک ساز و برگ سرکوبگر دولت وجود دارد، حال آنکه س. ا. د متکثرند و اگر وحدتی این مجموعه متکثر را در یک قالب ساماندهی می‌کند، این وحدت مستقیما محسوس نیست. نکته دوم این که ساز و برگ سرکوبگر دولت به رغم س. ا. د در درجه اول با تکیه بر سرکوب و در درجه دوم بر ایدئولوژی کار می‌کند. کتاب حاضرترجمه مقاله‌ای از لویی آلتوسر ـ فیلسوف قرن بیستم فرانسه ـ از کتاب «Essays on Ideology» وی است. آلتوسر در این مقاله میان علم و ایدئولوژی خط و مرز محکمی ترسیم می‌کند. وی در این مقاله علاوه بر این که تاریخ انتقادی سوژه را آنالیز می‌کند، فرآیند چندگانه و متغیر تئوری و عملی و از همه مهم‌تر کار تئوریک را در انبوهی از سوء شناخت‌های ایدئولوژیک و راهیابی آن به مکاشفه حقیقت را در دستورکار خود قرار داده است.