عیاران (نینجاهای ایرانی)
نوشتار حاضر به بررسی عقاید و تعالیم عیاران (جوانمردان)، نیز صفات اخلاقی این افراد اختصاص یافته است. گفتنی است این مکتب عقیدتی برگرفته از آیین پهلوانی بوده و در تمامی طبقات اجتماعی ایرانزمین، اعم از طبقات اعتقادی و معنوی، تولیدکنندگان شهری و روستایی، طبقات متمکن و اقشار وابسته به دستگاههای حکومتی نیز مرسوم بوده است. در این بین عدهای از آنها، تحت شرایط اجتماعی و ویژگیهای خاص زمانی، در برابر انواع تعدیها و ناملایمات جامعه خود را ملزم به تلفیق و ترکیب فنون رزمی و سلحشوری با آیین جوانمردی دیده و افراد در تاریخ ایران به عیاران شهرت یافتهاند. مکاتب جوانمردی به دو شعبهی "سمکی" و "صدقی" تقسیم میشده که بعدها به نام فتی، جوانمردان، اخیان، قزلباش و... نامیده شدهاند. تا این که شاه عباس صفوی با نفوذ به جرگهی آنان، موجب قلع و قمعشان گردید. برخی از مطالب کتاب عبارت است از: شمهای از کارها و عملیات عیاران، نقش عیاران در سازماندهی جوامع اجتماعی ایران، سلاحهای ویژه در میان عیاران، البسهی عیاری، فنون نقبزنی عیاران، علایم عیاران، مرام سیرت و صفات عیاران، و شرح حال مختصر عدهای از بزرگان عیار.