دگراندیشان شورشی
رشد شخصیت / تفاوتهای فردی
رفتار و گرایشهای انسان پیچیده است و هنگامی که گرایشهای مذهبی و سیاسی مطرح باشند، به پیچیدگی آن میافزایند. جوامع انسانی همواره کشتار را محکوم میکنند و آن را به اشتباه یا از دست دادن کنترل خویش نسبت میدهند، اما عدهای مانند «روبسپیرها» همرزمان خویش را به دست جلاد میسپارند. آنها عمل خویش را ضروری جلوه میدهند و نه تنها خویش، بلکه طیفی ازجوامع انسانی جنایت آنها را افتخار میدانند. همچنین در زمینۀ مذهب این مساله مطرح است که افرادی که از مذهب خویش دست میکشند با انواع دشواریها مانند طرد از خانواده، محرومیت از ارث، و جان باختن روبهرو میشوند. نگارنده در مجلد دوم از مجموعۀ «دگراندیشی شورشی» این دو مساله یعنی علل تغییر مذهب با وجود پیامدهای آن و علل کشتار سیاستمداران را بررسی کرده است. گرایشهای اجتماعی؛ انقلاب داروینی در جایگاه تاریخ اجتماعی؛ نهضت پروتستان؛ گرایشهای سیاسی؛ انقلاب فرانسه؛ و زمینههای اجتماعی و روشنفکری به همراه نتیجهگیری، مباحث کتاب را تشکیل میدهد.