تاریخ بیهقی: بر اساس نسخه دکتر فیاض و نسخه "ادیب پیشاوری" و نسخه "غنی - فیاض"
ایران - تاریخ - غزنویان، 351 - 582ق. / نثر فارسی - قرن 5ق.
تصحیح حاضر از کتاب "تاریخ بیهقی "براساس نسخه دکتر فیاض، ادیب پیشاوری و غنی ـ فیاض صورت گرفته است .این اثر مشتمل بر شرح سلطنت آل سبکتکین (غزنویان) و بالغ بر سی مجلد میشده اما به جز بخش دوم جلد ششم و مجلدات هفتم و هشتم و بخشی از مجلد دهم چیز دیگری از آن باقی نمانده است .این کتاب به "تاریخ مسعودی "یا "تاریخ بیهقی "شهرت دارد .موضوع اصلی تاریخ بیهقی شرح حوادث دوران سلطنت سلطان مسعود است، با این همه، در کتاب، به مطالب مهمی درباره سلسله غزنویان قبل از سلطان مسعود و سلسلههای سامانیان و صفاریان و سلجوقیان اشاره شده است .در این اثر همچنین بسیاری از عادات و رسوم و شیوههای زندگی فردی و اجتماعی زمان به مناسبت نقل شده و اطلاعات باارزشی درباره شاعران و نویسندگان در آن آمده است .اهمیت تاریخ بیهقی بیشتر از نظر روش کار و دقت و بی طرفی در تنظیم و نقل حوادث است .نویسنده نه تنها وقایع سیاسی را نقل میکند بلکه به طور مشروح درباره فعالیت و کار دیوانها و مبارزات دستجات فئودالها سخن میگوید .بیهقی در سال 385ه.ق در حارثآباد بیهق متولد شد و مدتها شغل دبیری دیوان رسالت سلطان محمود غزنوی را زیردست بونصر مشکان ـ رییس دیوان رسالت ـ برعهده داشت .تصحیح حاضر در دو جلد به چاپ رسیده است .جلد اول با مقدمه مفصل مصحح درباره وجوه اهمیت و ارزش تاریخی و ادبی تاریخ بیهقی، شرح حال ابوالفضل بیهقی، تالیفات او، اهمیت تاریخ نویسی بیهقی، ویژگیهای ادبی و نثر تاریخ بیهقی آغاز میشود .این جلد از زیرنویسهای متعدد و فراوان ـ عموما در شرح و معنی واژهها و اصطلاحات، همچنین توضیحی درباره اسامی افراد و اماکن ـ برخوردار است .در این جلد وقایع مربوط به آغاز سلطنت مسعود غزنوی تا حوادث سال 425ه.ق آمده است .