اسطوره در فرهنگ شفاهی مردم آذربایجان: افسانه دل سوخته سیاو
نگارنده ابتدا تعریفی از "افسانه" و "اسطوره" به دست میدهد. سپس خاطرنشان میسازد: "افسانهی دل سوختهی سیاو و از جمله افسانههای کهن اساطیری ذکر شده از فرهنگ شفاهی آذری است که اسطورهها در آن نقش به سزایی دارند. پرسوناژهای "ملک جمشید"، "چشمهی پاک"، "بز سفید"، "سیاو"، "سر مروق (سیمرغ)"، "کوه بلند"، "سگ دورژاک"، "درخت چنار بلند" و "قاری ننه"، هر کدام، نمادهایی از اساطیر و الهههای ایران باستان هستند. حتی "قمر وزیر" و "شمش وزیر" نیز به منزلهی دو شخصیت ناهمگون در یک مجموعه، نمادهای این جهانی از باورهای ایرانی زرتشتی یعنی نیروهای شکل دهنده متضاد گیتی: (اهورامزدا) و انگر مینر (اهریمن)، نیکی و پلیدی هستند. این تفکر در تداوم حیات خود در فرهنگ عامهی مردم دگرگون شده و پس از گذشت زمان به دلایلی تحت نام داستانهایی مانند: "افسانهی اصلی و کرم"، "امیرارسلان رومی" و "نظایر آن، متحول گردیده است. شاید بتوان گفت که پرسوناژهای اوسانهی "درخت آسوریک" باشند".