مفصل شرح مطول: بیان
خطیبقزوینی، محمدبنعبدالرحمن، 739 - 666 ق. تلخیصالمفتاح - نقد و تفسیر / زبان عربی - بدیع / تفتازانی، مسعودبن عمر، 722 - 792؟ ق. - نقد و تفسیر / زبان عربی - معانی و بیان
شرح مفصلی بر کتاب "مطول" تألیف سعدالدین تفتازانی در علم معانی، بیان و بدیع است. در این مجلد به شرح و بررسی قوانین و قواعد مربوط به علم بیان پرداخته شده است. نگارنده ابتدا به بحث در مورد حقیقت و مجاز، استعاره، کنایه و تشبیه و اقسام آن پرداخته و سپس موارد کاربرد فراوان آنها در کلام عربی را بیان کرده است. شرح معنا و مصادیقی از مجاز مرسل، استعاره تصریحیه، استعاره وفاقیه و عنادیه، استعاره عامیه و خاصیه، استعاره تبعیه و معیار قرینه آن، استعارههای مجرده، مرشحه مطلقه، مجاز مرکب، تمثیل و تشبیه، استعاره بالکنایه و تخییلیه و تفسیر سکاکی از آن، شرایط حسن استعاره، شرح مجاز در اعراب، فرق بین کنایه و مجاز، کنایه از ذات و صفت و نسبت و شرح بلیغتر بودن کنایه و مجاز و استعاره از صراحت در کلام از مهمترین مندرجات این مجلد از این مجموعه است.