خانههای تاریخی
کتاب حاضر، جلد هفتم از دایرهالمعارف بناهای تاریخی ایران در دورهی اسلامی است که به معرفی خانههای تاریخی ایران اختصاص دارد. معرفی خانهها بر اساس تقسیمبندی استانی صورت گرفته است و هر بخش به بررسی خانههای تاریخی یکی از استانهای ایران اختصاص دارد. به گفتهی نویسنده، طراحی خانهها متناسب با وضعیت اقتصادی بانی بنا، شرایط جغرافیایی و فرهنگی و امکانات و مصالح در دسترس صورت میگیرد. نمونههایی که در کتاب بررسی شدهاند، نوع متکامل و مجلل معماری مسکونی ایران و به ویژه در مناطق مرکزی آن است، زیرا بیشتر خانههای باقیمانده به قشر مرفه و توانمند جامعه تعلق دارند. در کتاب حدود هزار خانهی تاریخی معرفی شده که بسیاری از آنها برای نخستینبار است که منتشر میشود. همچنین 2000 عکس و نقشه، ضمیمهی مطالب کتاب است. به غیر از معدودی از خانهها که مربوط به دورهی صفویه و زندیه هستند تقریبا تمامی خانههای معرفی شده در قالب دورهی قاجار قرار میگیرند. البته تعدادی از بناهای اوایل دورهی پهلوی نیز به دلیل ویژگیهای تاریخی، هنری و معماری خاص خود در این مجموعه معرفی شدهاند. همچنین با توجه به ماهیت و نوع کاربرد بناهای مسکونی، نوسازی و بازسازیها در این دسته از بناها بیشتر از بناهای دیگر است و از این نظر قابل مقایسه با بناهای آرامگاهی، مساجد و بناهای عام المنفعه نیستند.