تاریخ تجزیهی ایران: تجزیهی قفقاز
در دفتر چهارم، از سری کتابهای «تاریخ تجزیة ایران»، با رویکردی تاریخی ـ تحلیلی، به بررسی تجزیة شهر قفقاز از ایران پرداخته شده است. طبق بررسیهای به عمل آمده با آغاز سدة نوزدهم م. تجزیة دولت ایران در اثر یورش نظامی روس و انگلیس آغاز شد و در فاصلة زمانی سال 1192 تا 1260 خورشیدی، یعنی تنها طی 68 سال، ایران بزرگ تجزیه شد. در این میان در سال 1192 خورشیدی، در دورة سلطنت قاجار، با تحمیل قرارداد «گلستان» به ایران، بخشهایی از سرزمینهای قفقاز به اشغال روسها درآمد. به دنبال آن در سال 1206 خورشیدی، با تحمیل قرارداد «ترکمنچای»، تجزیة سرتاسری قفقاز رخ داد و بدینترتیب ایران سرزمینهای خود را در کرانة دریای سیاه از دست داد و از ارتباط با این آبراه مهم جهانی محروم شد.