قصههای عامیانه ایرانی
در میان داستانهای عامیانة فارسی، سمک عیار، با خصوصیات برجستهاش، شاید بینظیر باشد. نخست این که فارسی فصیح و ساده و روانی دارد و شامل بسیاری تعبیرات و مفرداتی است که در متون دیگر نیامده یا کمتر آمده است. دیگر این که حوادث داستان و رفتار آدمها در آن طبیعی و عادی است و به این دلیل به داستانهای جدید شباهت پیدا میکند. حتی در سمک عیار برخلاف روال غالب داستانهای قدیم، که شخصیتها را ساخته و پرداخته معرفی میکنند، با حرکت و تحول در روحیات مواجه میشویم؛ یعنی همانطور که قهرمانان داستان بر واقعیات و خارج، تاثیر میگذارند به نوبه خود تاثیر نیز میپذیرند. آدمها خوب خوب یا بد بد نیستند بلکه اغلب نسبتا خوب یا بدند و آنطور که در عمل هست و میبینیم مجموعهای پیچیده از ضعفها و قوتها هستند. دیگر این که داستان سمک عیار در مجموع بدآموزی اخلاقی ندارد، بلکه بر بعضی فضایل نیاکان قدیم ما دلالت دارد. در مجموعة حاضر برخی از قصههای عامیانه، که عمدة آنها مربوط به عصر صفوی است، معرفی گردیده است. پایانبخش کتاب ارتباط سرگذشت نامة صوفیان با قصههای عامیانه است.