خاطرات و سفرنامهنویسی در عصر قاجار
سفرنامهنویسان - ایران - قرن 13ق / سفرنامههای ایرانی - قرن 13ق. - تاریخ و نقد
در کتاب، نخست به انواع سفرنامهها و خاطرهنویسیهای عهد قاجار اشاره شده و از جمله چنین بیان گردیده که نویسندگان، سفرنامههای این دوره را به نوشتههایی برای بیان احوال شخصی خویش تبدیل نمودند و خواننده را تا حد ممکن به فضای فکری و روحی خود نزدیک کردند و مطالب را به گونهای بیان نمودند که خواننده گویی خود به سفر در سرزمینهای دوردست پرداخته است. بر این اساس، سفرنامهی عصر قاجاری دارای نثری ساده و روان بوده و بیانگر احوال شخصی نویسندگان آنهاست. بررسی سفرنامههای عصر قاجار و نیز بررسی خاطرات و حسب حالها موضوع اصلی کتاب است که در آن، سفرنامهها و خاطراتی از این دست معرفی و بررسی شده است: سفرنامههای داخلی و خارجی ناصرالدین شاه، سفرنامهی چهارفصل میرزا عبدالفتاح گرمرودی، سفرنامهی میرزا صالح شیرازی، سفرنامهی کرمان و بلوچستان فرمانفرما، سفرنامهی اصفهان افضل الملک، خاطرات سیاسی امینالدوله، و کتاب خاطرات و خطرات مهدی قلیخانی هدایت.