ارامنه در جنگ جهانی اول
ارامنه / جنگ جهانی اول، 1914 - 1918 م. / ارامنه - تاریخ / ارامنه - قتل عام - 1923 - 1915م.
در کتاب حاضر، مسئله و محور اصلی پژوهش، بررسی و پیجویی ریشههای مسئله ارمنی، نتایج و آثار مترقب بر آن است که هرچند نقطه کانونی آن، حوادث سالهای جنگ جهانی اول است، اما ریشهها و زمینههای آن تا قرن نوزدهم امتداد دارد. بخش اول کلیات و بخش دوم نگاهی گذرا بر تاریخ ارمنیان از عصر باستان تا دوره صفوی ـ عثمانی است. این بخش دربردارنده فصولی درباره جغرافیای تاریخی ارمنستان، خاستگاه و دین ارمنیان، ارامنه در دوره حاکمیت عثمانیها و جایگاه آنان در ساختار اقتصادی ـ اجتماعی جامعه عثمانی است. بخش سوم به ریشهیابی مسئله ارامنه میپردازد و نقش ارامنه را در عصر تنظیمات، مشروطه اول عثمانی و دوران سلطنت عبدالحمید موردبررسی قرار میدهد. در فصل چهارم همین بخش از همکاری ارامنه با ترکان جوان در انقلاب 1908 و مشارکت فعال آنان در کنگرههای اول و دوم آزادیخواهان عثمانی سخن به میان آمده است. بخش پنجم و پایانی کتاب به مسئله ارامنه پس از جنگ جهانی اختصاص دارد که در قالب معاهدات سور، مسکو، قارص و لوزان به بحث و بررسی درباره آنها پرداختهشده است. مبحث پایانی این بخش به تداوم مسئله ارامنه در عصر جمهوری ترکیه و موضوع شناسایی قتلعام و موضع دولت ترکیه و جمهوری اسلامی ایران اختصاص دارد.