روند ایران و جهان در نگاه جزئی و کلی
گفتار حاضر رویدادها و تحولات ایران و جهان را از دو منظر کلی و جزیی به شیوهای اختصاری و اجمالی مورد مطالعه قرار میدهد. نگارنده نخست نگاه کلی و جزئی را با ذکر مثالهایی تعریف کرده و معتقد است حوادث و رویدادها در ابتدای امر به طور یکسان دیده نمیشوند. او معتقد است در نگاه کلی، حرکت پدیدهها در ابعاد بزرگتر و وسیعتری دیده میشود مانند حرکت یک گردباد که اشیا را از اینجا به آنجا میبرد، اما در نگاه جزئی، این خود اشیاء هستند که دیده میشوند از اینرو فرهنگ حاکم بر جهان بسان همان گردباد است که دنیاگرایی و تجمل و پول و ثروت اساس آن را تشکیل میدهد. او در مبحث بعدی با طرح این پرسش که چرا به نگاه کلی پرداخته میشود، میپردازد. علتش آن است که در این نگاه بایستی حوادث بیشماری را با یکدیگر مرتبط و به مثابه یک دستگاه در نظر گرفت و آن را تحلیل کرد. چون آنچه در آینده به وقوع میپیوندد همان نگاههای کلی دیروز است که فردا از زاویه جزیی نگریسته میشود. مؤلف برای درک و فهم مخاطب، بسیاری از پدیدههای اجتماعی و فرهنگی را در قلمرو همین قاعده تعریف و تحلیل میکند. برای مثال، مطلوب یا نامطلوب بودن وضعیت دانشگاهها، امر به معروف و نهی از منکر، وضعیت مدرسه، خانواده و دانشآموزان، موضوع حجاب یا بدحجابی از جمله این مواردند. وی در پایان بر این نکته تصریح میکند که روند ایران و جهان در نگاه کلی به سوی دینگرایی است، غرب و شرق در تعامل و ارتباط دائماند: دانشگاهها و حوزههای علمیه به یکدیگر نزدیکتر میشوند.