سید اسماعیل جرجانی
یازدهمین شماره از مجموعة «آفرینندگان فرهنگ و تمدّن اسلام و بوم ایران» به زندگی سید اسماعیل جرجانی، از پزشکان دوره اسلامی، اختصاص دارد. «در میان پزشکان ایرانی، اسماعیل بن حسین بن احمد جرجانی، معروف به سید اسماعیل جرجانی، نقشی بسیار مهم در پزشکی دورة اسلامی دارد. جرجانی در گرگان به دنیا آمد، به خوارزم سفر کرد و بخش مهمی از زندگی خود را میان طبابت (پزشکی عملی) و درک محضر بزرگان دین و عرفان تقسیم کرد و سرانجام به سال 531 هـ.ق در مرو درگذشت.» این عالم بزرگ شیعی، منشأ به وجود آوردن مکتب مهمّی در پزشکی ایران شد. این مکتب همانا نگرش آثار پزشکی به زبان فارسی است. در میان آثار جرجانی، به ویژه «ذخیره خوارزمشاهی» از اهمیت بسیاری برخوردار است. این کتاب دایرة المعارفی است از بخشهای گوناگون پزشکی اسلامی، شامل بیماریشناسی، علاج بیماریهای داروشناسی، گیاه داروشناسی و بحثهای پایهای برای رفع بیماریها.