از خاک تا افلاک: تاملی در زندگی خواجه نصیرالدین طوسی
"ابوجعفر محمد نصیرالدین طوسی" معروف به "خواجهنصیرالدین طوسی" (672-597 هـ . ق)، دانشمند و فیلسوف شیعهی ایرانی و از بزرگترین ریاضیدانان و منجمان مسلمان است. وی به امر ناصرالدین عبدالرحمان، حکمران اسماعیلی قهستان، به الموت برده شد و از 654 هـ . ق که الموت به دست مغول افتاد به خدمت هلاکو درآمد. در حملهی هلاکو به بغداد (656 هـ . ق) و برچیدن خلافت عباسی همراه هلاکو بود و در خدمتش به وزارت رسید و به امر وی رصدخانهی مراغه را بنا نهاد. شهرت وی به علت تحقیقاتی است که در مثلثات کرده و مدارج این علم را نزد مسلمانان در کتاب "تشکل القطاع" به اوج رسانیده است. از جمله تالیفات ارزشمند او میتوان در درجهی اول به تالیفات نجومی و ریاضی و سپس در علم کلام (خاصه تجرید الکلام) و بالاخره شرح آثار فلسفی قدما (خاصه شرح اشارات ابن سینا) اشاره کرد. از دیگر آثار او عبارتاند از: تنقیح هندسهی اقلیدس معروف به تحریر اقلیدس؛ تذکرهی نصریه در هیات؛ تحریر مجسطی؛ بیست باب در معرفت اسطرلاب؛ با سی فصل در تقویم؛ اساس الاقتباس (به فارسی در منطق)؛ معیار الاشعار؛ اخلاق ناصری و اوصاف الاشراف (در اخلاق)؛ رسائلی در مناظره و موسیقی و جواهرشناسی و غیره. نوشتار حاضر نگاهی است به زندگی خواجه نصیرالدین طوسی که طی این عناوین به نگارش درآمده است: دلایل یک قاتل، فروپاشی الموت، قتلعام بغداد و ستارگان مراغه.