الگوهای نمادین و غیر کلامی در تعلیم و تربیت نامرئی
ارتباط غیرکلامی / ارتباط در آموزش و پرورش
در بخش نخست کتاب، کلیاتی دربارهی گسترش و عمق نماد و زبان نمادین در عرصهی تاریخ و فرهنگ بشریت مطرح شده است. از این رو ابتدا از پیشینه و قدمت کاربست الگوهای نمادین در فرهنگ دیرینهی تاریخ سخن به میان آمده است. همچنین واژهشناسی فرهنگ نمادها از نظر اصطلاحات مشابه و مجاور این مفهوم از دیدگاههای مختلف بررسی شده و طی آن ویژگیهای بیان نمادین در تعلیم و تربیت نامرئی، مفهوم نماد در دوران معاصر، تقسیمبندیهای نماد و نشانه در زبانشناسی و علم ارتباطات بررسی شده و در پایان این بخش نحوهی استفاده از زبان نمادین در فرایند تربیت معنوی و دینی به همراه نمادهای غیرکلامی معرفی شده است. در بخش دوم روشها و راهبردهای عملی در جریان تعلیم و تربیت غیرکلامی به خصوص در فرایند تدریس و آموزش در قالب کلاس درس و نوع ارتباط معلم با فضای کلاس از منظر زبان غیرکلامی، تقویتها و محرکهای نشانهای، حرکات معلم در کلاس درس، تماسهای چشمی و اشارهای، تعیین فاصلههای فیزیکی و عاطفی در فرایند تدریس به شکل عملی ـ همراه با مصداقهای عینی و رفتاری ـ تشریح گردیده است. علاوه بر آن، جلوهای دیگر از زبان نمادین یعنی "سکوت" و خاموشی که به عنوان گویاترین و عمیقترین ارتباط نمادین در فرایند تعلیم و تربیت درونی به شمار میرود به نمایش درآمده است. پس از آن، اهمیت "نما" و "نگاه" و متربی و انتقال پیامهای نمادین از طریق علایم غیرکلامی بیان شده است که از این میان آثار عاطفی، هیجان و جلوههای ناپیدای رفتار پنهانی که در تماسهای چشمی و آهنگ و لحن گفتار و یا حرکات بدنی ظاهر میشود با جهتگیری روانشناختی به ویژه از منظر نظریههای روان تحلیلگری مطرح شده است.