درسهای آموخته: مدیریت تلفیقی در جنگلهای خزری شمال با مشارکت مردم محلی: پروژه IRA-G52-2003-032
اثر حاضر جلد سوم کتاب "مدیریت تلفیقی در جنگلهای خزری شمال با مشارکت مردم محلی" است. گفتنی است طرح حاضر با هدف مبارزه با فقر فرهنگ زیستمحیطی، نیز اشتغالزایی و افزایش سطح درآمد مردم در سه روستای یخکش، پچت و شیخ محله (در حدود 280 خانوار) متمرکز گردیده، با این امید که جلب مشارکت مردمی موجب شود تا جنگلهای منطقه بهتر حفاظت شده و سطح آن توسعه یابد. فعالیت طرح نیز این موارد را شامل میشود: جمعآوری اطلاعات به منظور شناسایی وضعیت موجود، آموزش زیستمحیطی در مدارس، آموزش زنان در کاشت و برداشت گیاهان دارویی، تهیهی بذر و نهالکاری توسط مردم روستایی، کاشت صنوبر و گیاهان دارویی در زمینهای شیبدار و کمبازده، در دسترس قرار دادن کود حیوانی برای طرح بیوگاز بخکش، و استقرار دو واحد دامداری نیمه صنعتی بین پچت و بخکش. نگارنده با نگاهی به آیندهی این طرح، اذعان میدارد: "در رابطه با مسائل زیست محیطی به خوبی مشاهده میشود که مردم علاوه بر حفاظت منابع طبیعی ومحیط زیست، درک کردهاند که این منطقه بستر زندگی و حیات خود آنهاست که باید حفاظت و از آن نگهداری شود. اکنون مردم از قاچاق چوب که در گذشته بسیار رایج بوده، جلوگیری مینمایند و از شکار غیر قانونی جلوگیری مینمایند، زیرا آب، خاک، هوا، جنگل و حیات وحش منطقه را بستر حیات خود میدانند".