تاملی درباره ایران: دیباچهای بر نظریه انحطاط ایران با ملاحظات مقدماتی در مفهوم ایران
مشروطیت / ایران - تاریخ - انقلاب مشروطه، 1324 - 1327ق. / جامعهشناسی - تاریخ / علوم سیاسی - ایران - تاریخ / تجدد - ایران
این کتاب نخستین جلد از پژوهشهای نویسنده درباره وجوهی از تاریخ دوران «جدید» ایران است. در این تاریخ، «ایران» موضوع تأملی است که بهطور اساسی نظری است تا بتوان وجوه متنوع ناحیههای اندیشیدن آن را در وحدت ناحیههای مستقل، اما بههمپیوسته، توضیح داد. «ایران» موضوع همه تاریخهایی است که تاکنون ایرانیان و بیگانگان نوشتهاند، اما ایران، بهعنوان «موضوع» دگرگونیهای تاریخی، در همه آن تاریخها بهمثابه «مشکل» لحاظ نشده است. مطالب و بخشهای مختلف این اثر به ترتیب عبارت است از: «درآمد: ملاحظات مقدماتی در مفهوم ایران»، «فصل نخست: از چالدران تا ترکمانچای»، «فصل دوم: طرحی از نظریه دولت در ایران»، «فصل سوم: ایرانزمین در سفرنامههای بیگانگان»، «فصل چهارم: سفارت و سفرنامههای ایرانیان»، «فصل پنجم: اندیشه سیاسی تاریخنویسان»، «فصل ششم: اندیشهی سیاسی دوره گذار»، «خاتمه: طرحی از نظریه انحطاط ایران: ملاحظات مقدماتی»، «خاتمه: طرحی از نظریه انحطاط ایران: برخی نتایج».