سودای مکالمه، خنده، آزادی
باختین، میخائیلبنیئیلویچ، 1975 - 1895
این کتاب، دربردارنده ترجمههایی است درباره «میخاییل باختین» (نویسنده و اندیشمند روس) که در دو بخش تدوین شده است. بخش نخست، حاوی مقالاتی از چندتن از اندیشهگران برجسته جهان درباره باختین است. دو مقاله نخست از کتاب «منطق مکالمه»، نوشته «تودروف»، انتخاب گردیده که درباره اندیشه و زندگی باختین است. مقاله بعدی، مقدمهای است که «رومان یاکوبسون» بر کتاب «مارکسیسم و فلسفه زبان» نگاشته است. در این نوشتار، یاکوبسون ضمن اشاره به اهمیت اندیشههای باختین در زمینه نظریه و نقد ادبی به پیشگامی او در دو عرصه «زبانشناسی اجتماعی» و «نشانهشناسی» تأکید میکند. در مقاله چهارم «ژولیا کریستوا»، منتقد و اندیشهگری که باختین را در فرانسه مطرح ساخت، او را به درستی بنیانگذار «پسافرمالیسم» معرفی کرده، همچنین جایگاه ممتاز باختین را در سیر تحول نظریه و نقد ادبی مشخص میسازد. کریستوا، نقد باختین از فرمالیسم روس را پیشگام حرکت کنونی نشانهشناسی میداند. «نقش باختین در گسترش عرصه جامعهشناسی ادبیات»، عنوان مقاله بعدی کتاب است که آن را «لوسین گلدمن»، نگاشته است. در نوشته دیگر کتاب که از «ژان ایوتادیه» (منتقد و اندیشهگر فرانسوی) است، به نقش آثار باختین در عرصه جامعهشناسی ادبیات تأکید گردیده، همچنین به پیوند اندیشههای او با «لوکاچ» و «گلدمن» اشاره شده است. مقاله «گزینشهای اساسی باختین» (برگرفته از کتاب «منطق مکالمه»، نوشته «تودروف»)، پیشدرآمدی است برای آشنایی با آثار و اندیشههای باختین. در بخش دوم کتاب نیز برگزیدهای از نوشتههای باختین، با هدف آشنایی با آثار و اندیشههای باختین به فارسی ترجمه شده است.