رام اورمزد "دیار آزادگان" از آغاز تا بر افتادن سلسله پادشاهی قاجار پیرامون تاریخ اجتماعی، جغرافیای رام هرمز
"رام اورمزد" یا "رامهرمزد" نامی است که در زمان ساسانیان به شهرستان رامهرمز امروزی، در استان خوزستان، اطلاق میگردید. بنای این شهر را به هرمز اول، پسر شاپور اول ساسانی و سومین پادشاه این سلسله، نسبت میدهند. کتاب حاضر به بررسی جغرافیا و تاریخ این شهرستان در دورههای مختلف اختصاص دارد. نویسنده در کنار ذکر پیشینه و رخدادهای مهم منطقه از آغاز تا انقراض سلسلهی قاجاریه به تصویری که مورخان و جغرافینویسان عصر اسلامی از رامهرمز عرضه میکنند نیز اشاره دارد. با این که کتاب مختص شهر رامهرمز است اما در بیشتر فصول کتاب به تمام خوزستان نیز پرداخته میشود. افزون بر تاریخ سیاسی، سه فصل از کتاب به مذاهب و فرقههای گوناگون در دورههای مختلف تاریخی، اوضاع طبیعی و آثار باستانی رامهرمز و همچنین مباحث فرهنگی چون گویش رامهرمز، شعر و ادبیات در لهجههای خوزی، مشاهیر و معرفی خوانین چهارلنگ و هفتلنگ اختصاص دارد. در فصل مربوط به مذاهب به دو فرقهی پیش از اسلامی، مانویت و مزدکیگری، و فرقهها و جریانهای فکری پس از ورود اسلام چون معتزله و اسماعیلیان اشاره شده است. رخدادها و پیشینهی تاریخی منطقه نیز در سه فصل مجزا تقسیمبندی شدهاند که به ترتیب در عصر باستان، از آغاز دورهی اسلامی تا حکومت سلجوقیان و از ظهور مغولان تا پایان قاجاریه را شامل میشود.