روشنفکر و هویت
روشنفکر، واژهای است که معمولا در برابر ارتجاع و تا حدودی سنتگرایی به کار میرود. روشنفکر، حقیقتطلب و منتقد است و نسبت به وضع موجود، احساس مسئولیت میکند. بنابراین همهی تلاشهای خویش را برای اصلاح جامعه به کار میگیرد تا جامعه را از وضع موجود به وضع مطلوب برساند. اما روشنفکر با تمام مسئولیتهایش در قدم اول، نیازمند رسیدن به مرحلهی خودآگاهی است تا با درک اصالتها و شناخت واقعیتهای تاریخی و ارزشهای هویتساز جامعهی خویش، به شکلگیری جریان روشنفکری و بیداری عمومی کمک کند. متاسفانه در جامعهی ما این قشر هرگز نتوانسته جایگاه واقعی خویش را به دست آورد. کتاب حاضر به بررسی اهمیت و نقش به کارگیری روشنفکری در جامعهی انسانی در طول تاریخ اختصاص یافته است و نگارنده طی آن از نقش تاریخی انبیا و رهنمودهای قرآنی در شکلگیری فرهنگ روشنفکری سخن به میان آورده است. وی در ادامه خاستگاه شکلگیری جریان روشنفکری جدید در اروپا و تاثیر آن بر جوامع شرقی و اسلامی، نیز آسیبهای وارد بر جریان روشنفکری در جامعهای مثل ایران را بازگو کرده و در ادامه از این که چه عواملی سبب شده روشنفکران ما نتوانند نظیر روشنفکران جوامع غربی در تحول فکری جامعهی خویش موثر باشند، سخن میگوید. "اهمیت، کارکرد و کارآمدی جریان روشنفکری دینی" از دیگر مباحث کتاب به شمار میآید.