فضیلت نایادگیری (چگونه یاد نگیریم)!
یادگیری فعال / یادگیری تجربی
لازمۀ یادگیری فعال و خلاق در وهلۀ نخست، یادگیریزدایی از آموزههایی است که کنش آزاد ذهن فراگیر را از کشف فاعلی و فهم درونی باز میدارد، و قبل از این که فراگیر شخصا یاد بگیرد دیگری به او یاد میدهد و همین یادهی بیرونی مانع یادگیری درونی میشود. به تعبیر "ژان پیاژه": هرگاه بخواهیم چیزی را به کودک یاد بدهیم مانع شدهایم تا او خود شخصا آن را کشف و اختراع کند". از آنجا که در نظامهای آموزشی رایج، اولیاء و مربیان غالبا در پی یاددهی مداوم مطالب به کودکان هستند، همواره ناخواسته و غیرمستقیم مانع اصلیترین فرایند یادگیری اکتشافی میشوند؛ چرا که یادگیری واقعی متضمن نایادگیری به همراه یادگیریزدایی پیدرپی است. در این اثر تلاش شده است که ضمن برجسته کردن اهمیت جنبۀ سلبی یادگیری (نایادگیری) و تاکید بر ابعاد پیچیده و ناپیدای آن، نقش زمینهساز و در عین حال بنیادی این فضیلت فراموش شده در کنار سایر فضایل یادگیری و فرایادگیری آشکار شود.