رجعت از دیدگاه متکلمان برجسته شیعی و رابطهی آن با تناسخ
رجعت / تناسخ
اثر پیش رو به بررسی رجعت از دیدگاه متکلمین برجسته، کاوش در گفتار مخالفان رجعت نیز رابطهی رجعت با تناسخ، اختصاص یافته است. در این تعریف، رجعت به بازگشت روح به بدن پس از مرگ، اطلاق میشود. از جلمه شبهاتی که در خصوص رجعت از سوی مخالفان آن بازگو شده، این است که رجعت همان تناسخ است و تناسخ هم باطل است و هم کفر. آنها میگویند که بازگشت انسانها به دنیا باید در قالب بدن باشد، در حالی که بدن پوسیده و خاک شده است. پس لازم است که به بدن دیگری برود و این تناسخ است. در پاسخ به این شبهه خاطرنشان گردیده است: "در هر صورت بین رجعت و تناسخ این تفاوت هست که در تناسخ، پس از جدایی از بدن اول، نفس از بدنی به بدن دیگر میرود، اما در رجعت و معاد جسمانی، نفس به همان بدن اول تعلق میگیرد، با همان خصوصیات اولیهاش. اگر رجعت، تناسخ باشد، پس احیای اموات به دست عیسی هم تناسخ است و همچنین بعث و معاد جسمانی هم تناسخ است". سپس نگارنده در تفاوت و تشابه رجعت و مسخ میافزاید. 1- مهمترین تفاوت این دو آن است که رجعت، پس از چشیدن طعم مرگ است، اما مسخ اصطلاحی و مد نظر ماقبل از مرگ است. 2- برخی از رجعتکنندگان برای شادکامی و یا تکامل برمیگردند، اما همهی مسخشوندگان به عنوان مجازات، صورت عوض میکنند. 3- در مسخ، تحول کالبد مطرح است آن هم در جهت منفی، اما در رجعت، بدن همان بدن اولیه و انسانی است. در تشابه آن و باید گفت که: 1- هر دو در دنیا اتفاق میافتد. 2- از نظر شمولیت هر دو مختص گروهی اندکاند نه همهی مردم".