ایرج میرزا
ایرجمیرزا، 1344 - 1291 ق. - نقد و تفسیر
"ایرج میرزا" یکی از نوادگان فتحعلی شاه قاجار بود که در سال 1291 هـ ش به دنیا آمد. پدرش ـ غلامحسین میرزا ـ مدتی لقب "صدرالشعرایی" مظفرالدین شاه را داشت و به سرودن شعر مشغول بود. ایرج میرزا نیز به همین دلیل از کودکی با شعر آشنا شده و مدتی شاگرد یکی از دوستان پدرش به نام "میرزا نصرالله بهار شیروانی " بود. او از کودکی زبان فارسی را آموخته و بعدها برای یادگیری زبان فرانسه به مدرسۀ دارالنفون تبریز رفت. در تبریز با شرکت در جلسات آشتیانیهای مقیم تبریز با منطق، معانی و بیان آشنا شد. فردی به نام "امیر نظام حسنعلی خان گروسی" تاثیر بسیاری در زندگی ایرج داشت و او را با کارهای اداری، اوضاع فرنگ، اوضاع مملکت و... آشنا ساخت. ایرجمیرزا در مدت عمر خود کارهای بسیاری را تجربه کرد. او شاعری بود که یکی از دورههای بحرانی و پرحادثۀ تاریخ ایران ـ انقلاب مشروطه ـ را درک کرد. ایرج، طعنهزنی مبادی آداب بود که در عین پایبندی به قراردادهای شعر کهن، بیپردهترین انتقادها را در زبان شعری خود بیان میکرد. وی سرانجام در 12 اسفند 1304 هـ . ش در تهران درگذشت.