کتابهای آبی و قهوهای: تمهیدات "پژوهشهای فلسفی"
زبانشناسی / زبان - فلسفه
ویتگنشتاین، دو اثر خود به نام "کتاب آبی" را در ترم تحصیلی 1934-1933 دانشگاه کمبریج، و "کتاب قهوهای" را در خلال ترم 1934-1935 برای دانشجویان خود دیکته نمود. ویتگنشتاین در کتاب آبی، با آن که کاملا واقف است که ما زبان را مطابق قواعد دقیق به کار نمیبریم، و نیز این که ما کلمات را مطابق با قوانینی همچون قوانینی که علم از آن دم میزند به کار نمیبریم. اما او همچنان به اهمیتی که مفهوم "پیروی از قاعده" دارد نیز در شک به سر میبرد. با این همه، کتاب آبی گویای کلیهی مضامین اصلی ویتگنشتاین متاخر است. از مباحث اصلی این کتاب عبارتاند از: کاربرد و معنا و نظریهی سفسطهآمیز "نام"، فهم و سلطهی تکنیک، قاعدهها، بازیهای زبانی و شکلهای زندگی، و رد زبان خصوصی. نویسنده در "کتاب قهوهای" از بازیهای زبانی گوناگون به منزلهی "نظامهای ارتباط" یاد میکند. او در این کتاب، با گذار از موارد انواع گوناگون نامیدن به مبحث راههای مختلف "مقایسه با واقعیت" میرسد. ویتگنشتاین در این اثر، بر این عقیده پافشاری میکند که زبان فاقد آن نوع از وحدت است که روشنی و وضوح داشته باشد.