فرقه صوفیان
تصوف - دفاعیهها و ردیهها - تاریخ و نقد / تصوف - فرقهها
امروزه، جنجالبرانگیزترین موضوع مربوط به تصوف، فرقهای شدن آن است که تا قرن ششم هجری قمری در کنار تصوف انسانی و تصوف علمی خبری از آن نبوده و گزارشی تاریخی دربارۀ آن نرسیده است؛ بلکه تصوف روسای صوفی بر اساس شرایط مذهبی و فکری محیط زندگی آنها شناخته میشده است. به این معنا که پیروان جنید بغدادی به فرقههای ذهبیه، اغتشاشیه و.... معروف نبودند بلکه آنان را به لحاظ پیروی از مبنای تصوف جنید بغدادی، "جنیدیان" میخواندند و تصوف آنها را دیدگاههای جنید میدانستند. روسای صوفی علاوه بر اختلافاتی در برخی اصول یا فروع مبنایی، دارای وجوه اشتراک بسیاری نیز بودند. در آن دوران، تعدد گروههای تصوف به لحاظ دیدگاههای علمی حوزهداران صوفی و نقدهای آنان از یکدیگر برخاسته از نظریات علمی روسای صوفی بود، اما امروزه اختلافات بر سر حق یا باطل بودن فرقهها شکل میگیرد. نگارنده در کتاب حاضر پس از بیان تاریخچهای از صوفیه به شناسایی تصوف فرقهای میپردازد و چگونگی از بین رفتن اصالتهای تصوف به وسیلۀ تصوف فرقهای را بررسی میکند.