مومن الطاق
مومنطاق، محمدبنعلی، قرن 2ق / مجتهدان و علما - عراق - کوفه / متکلمان - سرگذشتنامه - اعتقادات
مروری بر زندگانی و شخصیت علمی مؤمن الطاق یکی از متکلمان شیعه و از اصحاب و شاگردان امام جعفر صادق(ع) است. در این نوشتار ابتدا به بیان حالات فردی ابوجعفر محمد بن علی بن نعمان مشهور به مؤمن الطاق پرداخته شده و حیات علمی و فرهنگی وی و نیز برخی از آثار کلامی وی در دفاع از امامت و ولایت امام علی(ع) و اثبات خلافت آن امام، به صورت اجمالی معرفی شده است. آن گاه به روش شناسی کلامی مؤمن الطاق در زمینه ارایه مباحث کلامی و نوع نگاه وی به مسایل اعتقادی پرداخته شده و نحوه استناد وی به آیات قرآن، روایات معصومین(ع) و نیز ادله عقلانی در اثبات مدعای خویش در مباحث کلامی توصیف شده است. در همین راستا نگارنده به برخی از باورها و اندیشه های کلامی مؤمن الطاق در زمینه مسایلی همچون: معرفت شناسی، منابع معرفت وحی، نسبت بین عقل و وحی، خداشناسی و اثبات وجود خدا، توصیف اسماء و صفات الهی و تصویر وی از صفات و افعال خداوند متعال، استطاعت، راهنماشناسی، وجوب شناخت امام معصوم(ع)، ویژگی های امام و لزوم اطاعت از او، افضلیت امام و وجوب نصب الهی او، مسایل مربوط به مهدویت، علم امام، تولی و تبری، دیدگاه وی در مورد خلیفه اول و دوم، دیدگاه وی نسیت به مسایل مربوط به انسان شناسی و جهان شناسی، تعدد زوجات، تقیه و برخی دیگر از مباحث اعتقادی اشاره نموده و دیدگاه های واقع بینانه وی در مورد مسایل اعتقادی و نیز نقش وی در تقویت مبانی فکری شیعه را مورد بحث و بررسی قرار داده است.