ماکسیم گورکی
این کتابچه، به بررسی زندگی، افکار، و آثار "ماکسیم گورکی" اختصاص دارد. گفتنی است، ماکسیم گورکی (تولد 1868 ـ مرگ 1936)، نویسندهی روس، خاستگاه طبقاتی فرودست او و اشتیاقش به بلشویسم و ارتباط وی با لنین پس از انقلاب روسیه برای او افتخار و شهرت به ارمغان آورد. خارج از مرزهای روسیه، او را بیشتر با نمایشنامهاش به نام "در اعماق"، داستانهای کوتاهش، رمان "مادر" و شرح حالهایی که دربارهی خویش نوشته میشناسند. نگارنده در این شرح کوتاه به وضوح بر بافت اجتماعی و سیاسی روسیهی آن روزگار و تاثیر آن بر زندگی و شخصیت گورکی تاکید دارد. به تصریح کتاب: "گورکی از آن دست نویسندههایی است که مشکل میتوان میان افکار شخصیاش از یک سو، و آثار ادبیاش از دیگر سو، یکی را برجستهتر و متمایز از دیگری دانست. از این جهت، میتوان گورکی را دقیقا نقطهای مقابل حرکتی دانست که در اواخر قرن نوزدهم به سرکردگی نویسندگانی چون اسکار وایلد و دیگران شکل گرفت، نویسندگانی که جنبش پایان قرن را پدید آوردند و آثاری خلق کردند که مضمون و نظریهی نهفته در پس آنها شعار هنر برای هنر بود، افسوس خوردن برای معصومیتی ازکف رفته و عدم هرگونه تعهد به حرکتها و جنبشهای سیاسی یا اجتماعی در دنیای واقعی... گورکی ازجمله نویسندگانی بوده که نتوانسته است آثار ادبیاش را از گزند تعدی مستقیم و بلافصل عقاید سیاسیاش مصون نگاه دارد. از اینرو، نمیتوان با قاطعیت گفت که آیا گورکی نویسندهای است با عقاید سیاسی خاص خویش، یا سیاستمردی است که دست بر قضا، رماننویس و نمایشنامهنویس نیز بوده است. آثار گورکی عمدتا در قالب مانیفیست حزب کمونیست ارایه میشدهاند، البته مانیفیستی که خالی از ابعاد زیباییشناختی نیز نبوده است".