زنان افسانهای در آثار نظامی گنجهای
نظامی، الیاسبنیوسف، 530؟ - 614؟ ق. - نقد و تفسیر / نظامی، الیاسبنیوسف، 530؟ - 614؟ ق. - شخصیتها / افسانهها و قصهها - تاریخ و نقد / زنان درادبیات
نظامی گنجهای به مناسبتهای گوناگون، دیدگاههای فلسفی، روانشناختی، دینی و عرفانی خویش را دربارة زنان با آرایش و پیدایش هنرمندانة خود اظهار داشته است. در برخی از افسانههای هفتپیکر اشاره شده است که سرچشمة تحقیقات مربوط به پسیکانالیز فروید را میتوان در افسانههای هفتپیکر و دیگر آثار نظامی مشاهده کرد. کتاب حاضر مشتمل است بر بیست و نه افسانه و تاریخ یا افسانة تاریخی دربارة زنان که 26 افسانة بزرگ و کوچک را نظامی گنجهای یا خود از خیال خویش ساخته و یا نوشتههای دیگران را به خواست دل خود آراسته است. فصل نخست با افسانة شاهزادة چینی آغاز میشود که چنگ بر دست گرفته و برتریهای موجودی به نام زن را یک یک برمیشمارد. در بخش دوم مخزنالاسرار که باورهای دینی و عقاید فلسفی نظامی به زبان شعر است، مورد بررسی قرار گرفته است. فصل سوم به مقایسة شیرین افسانهای و آفاق همسر شاعر و نیز فرازهایی از سرگذشت وی اختصاص دارد. نویسنده در فصلهای چهارم تا هشتم دو افسانة عشق خسر و شیرین و شیرین و فرهاد را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. در فصلهای پایانی نیز به سایر آثار نظامی گنجهای از جمله هفتپیکر، شرفنامه و اقبالنامه پرداخته است.