تاملی بر عقبماندگی ما: نگاهی به کتاب "دیباچهای بر نظریه انحطاط ایران" نوشتهی دکتر جواد طباطبایی
موضوع نوشتار حاضر، بررسی و تحلیل کتاب «دیباچهای بر نظریة انحطاط ایران» است. این کتاب، جلد نخست از کتاب سه جلد «تأمّلی دربارة ایران»، نوشتة «دکتر جواد طباطبایی» است که موضوع آن، ترسیم طرحی از نظریة انحطاط ایران از منظر اندیشة سیاسی، با سنجش برخی از تحوّلات سیاسی، اجتماعی و فکری جامعة ایران، در دورة صفویان تا قاجاریان است. نگارنده، هدف خود از این بررسی را پاسخ به دو پرسش عنوان کرده و طی دو فصل به این دو پرسش دربارة محتوای کتاب پاسخ گفته است. دو پرسش مطرح شده در این اثر عبارتند از: «اگر رویکرد و هدف اصلی مؤلف، تبیین و تدوین طرحی از نظریة انحطاط ایران در دورة گذار و از منظر تاریخ اندیشة سیاسی است، آیا شرحی که مؤلف از تحولات اندیشة سیاسی در دورة گذار به دست میدهد با واقعیت این دسته تحوّلات سازگار است یا خیر؟» و آیا از منظر تاریخ اندیشة سیاسی میتوان انحطاط فراگیر ایران در پایان دورة گذار را نظریهپردازی کرد؟