گزیدهای از متون کلامی به زبان عربی
کلام تطبیقی / کلام - مجموعهها
در این نوشته متونی کلامی در موضوعات مختلف علم کلام جهت استفاده محققان علوم اسلامی و متن درسی طلاب حوزههای علمیه تدوین شده است. هدف از گردآوری این متنها آشنایی طلاب با زبان عربی و اصطلاحات تخصصی علم کلام و آشنایی آنان با متون مختلف کلامی از متکلمان بزرگ امامیه میباشد که به صورت تطبیقی با مسایل کلامی سایر فرق اسلامی مثل معتزله، اشاعره، ماتریدیه، اسماعیلیه ارایه شده است. مبحث معرفتشناسی بحث آغازین کتاب است که از بحثهای ضروری در علم فلسفه و کلام اسلامی با توجه به ویژگیهای مباحث معارف اسلامی در عصر کنونی محسوب میشود. مبحثی که امروز به گونهای دیگر در علم کلام ظهور یافته و از محوریترین مباحث علم کلام جدید است که در مباحث مهمی مانند خداشناسی، حدوث عالم، وحدانیت خداوند، صفات ذاتی، ثبوتی و سلبی حق تعالی و همچنین در مباحث حسن و قبح عقلی و ... کاربرد فراوانی دارد. گردآورنده سعی کرده است مباحث کلیدی علم کلام اسلامی را به صورت تضارب آراء و فهم عمیقتر طلاب علوم دینی مطرح کند و آرای متکلمین معروف از اشاعره، معتزله و ماتریدیه را در زمینههای مختلفی چون مبداءشناسی، معادشناسی، امامت، نبوت، عدل الهی، قضا و قدر و جبر و اختیار منعکس نماید تا خود طلاب بتوانند به صورتی اجتهادی وارد مباحث تخصصی علم کلام شده و از ورزیدگی خوبی در این زمینه برخوردار گردند. وی متون معروف هر یک از فرق کلامی را ارایه کرده و مباحث انتخاب شده از این متون بیشترین مسایل علم کلام اسلامی را شامل میشود و به همان ترتیبی که در علم کلام راجع به آنها بحث میشود آورده شده است، در بحث مربوط به نبوت بیشترین حجم متون انتخابی متون مربوط به اسماعیلیه است زیرا اسماعیلیان در میان فرقههای اسلامی بیشترین بحثهای کلامی را در مورد نبوت ارایه دادهاند که اگرچه با نظرات شیعه امامیه و اهل سنت اختلافاتی دارد ولی کلیت مباحث نبوت در منابع کلامی آنها تفاوت چندانی با سایر فرقههای اسلامی ندارد. در بخش مربوط به معادشناسی مباحث مهمی مانند تجرد نفس و تناسخ از مباحث جنجالی در علم کلام اسلامی محسوب میشود انتخاب شدهاند. این مجموعه از حدود چهل کتاب اصلی کلاسیک و معتبر کلام اسلامی اخذ شده است که حدود نیمی از این کتابها از تألیفات برجسته بزرگان و متکلمان امامیه است و نیم دیگر آن برای آشنایی با آثار بزرگان و اندیشمندان مذاهب دیگر در نظر گرفته شده است. از متکلمان بزرگ امامیه متون برجستهای مانند وسایل شریف مرتضی، الذخیره فی علم الکلام و الشافی فی الامامه سید مرتضی، انوار الملکوت فی شرح الیاقوت، ؟؟؟ الحق و کشف الصدق، کشف المراد و نهج المسترشدین علامه حلی، الاعتقاد شیخ صدوق، قواعد العقاید و تلخیص المحصل خواجه نصیرالدین طوسی، تمهید الاصول، تلخیص الشافی شیخ طوسی، المسلک فی اصول العقائد محقق حلی و شرح باب حادی عشر فاضل مقداد برگزیده شده است. از متکلمان معتزلی نیز متونی مانند: الانتصار حیاط، رساله ای از جاحظ، مسائل الامامه از ناشی اکبر، المغنی قاضی عبدالجبار معتزلی و الکامل فی الاستقصاء از عجالی معتزلی انتخاب شده است. از متکلمان بزرگ اشاعره متونی از رساله الی الثغر ابوالحسن اشعری، الانصاف ابوبکر با قلانی، الاربعین فی اصول الدین و قواعد العقائد غزالی، المواقف قاضی عضدالدین ایجی، المطالب العالیه فخر رازی و شرح مقاصد تفتازانی برگزیده شده است. از متکلمان ماتریدی متونی از التوحید ابومنصور ماتریدی و از اسماعیلیان کتاب اعلام النبوه ابوحاتم رازی انتخاب گردیده است.