بهمن بازرگانی: گفتوگوها، خاطرات و مقالات تحلیلی
بازرگانی، بهمن، 1322 - خاطرات / حزب توده ایران - سرگذشتنامه
بخش اول کتاب پیش رو شامل روایتهاست از رویدادها یا به عبارتی، آنچه پیشآمده از دیدگاه افراد. بهمن بازرگانی در این کتاب، متکلم وحده خاطرات نیست؛ در هر جلسهای از دوستی دعوت میکرد تا، حول محوری، نوعی جریان آزاد روایت صورت گیرد. آنها ضمن یادآوری برخی رویدادها، درصدد وصل کردن آنها به هم بودند تا بهاصطلاح داستان سازمان معنی دهد. در بخش دوم کتاب، بازرگانی با دستمایه کردن بخشی از خاطرهاش و بر پایه نظریه ماتریسی خود سعی دارد تاریخسازمانی را که در جوانی عضوش بوده توضیح دهد. در این بخش، ردی از حقیقت را میتوان یافت که حتی برای خود بازرگانی که در دل وقایع روزگارش بوده، نمایان نیست. او میخواهد تشریح و توضیح و تبیین کند، نه اینکه فهرستی از رویدادهای زندگیاش را سامان دهد. درست است که او خود برسازنده بخشی از تاریخچهای بوده اما بدین معنا نیست که حقیقت نیز بر خود او روشن بوده است.