ایران و افغانستان از یگانگی تا تعیین مرزهای سیاسی
نگارنده در کتاب حاضر کوشیده است با استفاده از اسناد بایگانی وزارت امور خارجهی ایران و نیز با یاری منابع تاریخی دیگر، عمدهترین مسائل تاریخی ایران و افغانستان را از دوران باستان تا برههی تعیین مرزهای سیاسی بررسی کند. او این کار را در قالب دو بخش: نوشتار و بازنویسی اسناد انجام داده است. در بخش نوشتار به نقش ایران شرقی ـ مناطقی از آن هماکنون در افغانستان قرار دارد ـ در ایجاد تمدن ایرانی و پدیدار شدن کانونهای تمدنی و نصیتهای سیاسی و اجتماعی ایران اشاره شده است؛ ضمن آن که به برآمدن سلسلهی قاجاریه و تلاشهای شاهان این سلسله برای تحکیم قدرت دولت مرکزی ایران در خراسان تا معاهدهی پاریس نیز پرداخته شده است. حکومت سلطان احمدخان در هرات، دولت ایران و جانشینان دوست محمدخان، و تحدید حدود سیستان بین ایران و افغانستان پارهای دیگر از موضوعات این فصل هستند. بخش دیگر این پژوهش بخش بازنویسی اسناد است که با ارائهی یکصد و پنجاه سند تازه و نو یافته، سعی شده است اطلاعات مهمی دربارهی موضوع تحقیق عرضه شود. این بخش به هشت فصل تقسیم گشته است و اسنادی را در باب موضوعاتی چون مناسبات دربار تهران با حکومتهای کابل، قندهار و هرات تا پیش از عهدنامهی پاریس، آخرین کوششهای ایران برای اعادهی حاکمیت در هرات و سیستان شرقی، سیاستهای سرکوبگرایانهی عبدالرحمنخان نسبت به شیعیان و واکنش ملت و دولت ایران و...، شامل میشود.