درونمایهها و دستمایههای نمایشی در قرآن
نمایشنامه قرآنی / قرآن - تحقیق / قرآن - داستان - نقد و تفسیر / نمایشنامه - زمینه و موضوع
«درونمایه» اندیشۀ مرکزی یا اندیشۀ حاکم بر داستان است که به آن موضوع یا تم نیز گفته میشود. از جمله درونمایههای قرآنی میتوان یکتاپرستی، غفلت از یاد خدا، دنیا، امید، ترس، شرک و حسد را نام برد. دستمایه، یا موقعیت، واقعه یا رویداد قابل توجهی است که ذهن و دل هنرمند و قصهپرداز را به خود جلب میکند. از جمله دستمایههای قرآنی میتوان به ماجرای حضرت هود و قوم عاد، یوسف و زلیخا، موسی و فرعون، مریم، و هجرت پیامبر اشاره کرد. «شخصیت» نیز از ارکان و عناصر اصلی و اساسی داستان، نمایشنامه و فیلمنامه است. اگر نویسنده، کارش را با یافتن شخصیتهای جالب و مورد نظرش آغاز کرد، در این صورت بهتر است بیدرنگ به موقعیتی بیندیشد که این شخصیتها را در آن قرار دهد و درگیرشان کند. از جمله تیپهای شخصیتی در قرآن میتوان به متوکلین، توابین، صابران، شیطان، و مشرکان اشاره کرد. نویسندگان بر اساس درونمایه، دستمایه و شخصیت طرح داستانشان را پی میریزند. در این کتاب برخی از مهمترین درونمایهها، دستمایهها و شخصیتهای قرآنی معرفی و ظرفیتهای آنها برای تبدیل به داستان، نمایشنامه، و فیلمنامه نشان داده میشود.