سیدحیدر آملی و تفسیر محیط اعظم
آملی، سیدحیدربنعلی، 720 - 782؟ق. - نظریه درباره تفسیر / تفاسیر عرفانی - قرن 8ق. / آملی، سیدحیدربنعلی، 720 - 782؟ق. - نظریه درباره تاویل
علامه «سید حیدر آملی» از عرفای بنام سدة هشتم هجری است. او در آمل زاده شد و به مدت سی سال در زادگاه خود، سپس در خراسان و اصفهان به فراگیری دانشهای معقول و منقول پرداخت. برای مدتی به وزارت «فخرالدوله» فرزند شاه کیخسرو درآمد. طهارت درونی و شوق الهیاش، او را به ترک ماسوی الله خواند. از دست نورالدین طهرانی خرقه گرفت. از محضر فخر المحققین بهرهها برد و اجازة روایت گرفت. در سال 751 ق به مکه مشرف شد و به ریاضت و مجاهده مشغول شد. وی طی 24 سال آثار بینظیری چون «جامع الاسرار» را نگاشت. شاید پس از نص النصوحی، سرآمد آثارش تفسیر «المحیط الاعظم» باشد. سید حیدر آملی کوشیده تا بر اساس احادیثی که میگویند قرآن ظاهر و باطنی دارد و هر بطنی باطنی هفتاد بطن و نیز معلومات قرآن هفت دستهاند، تفسیر خود را تنظیم کند. تفسیر او، کتاب جامع تاویل و تفسیر است. تاویلی که مطابق آموزهها، ارباب توحید و اهل حقیقت است و سازگار با فرامین اهل بیت (ع). کتاب حاضر نوزدهمین شماره از مجموعة «ایرانیان و قرآن» است که به معرفی سید حیدر آملی و تفسیر محیط اعظم وی اختصاص دارد.