قلمکار اصفهان (از آغاز درخشش در عصر صفوی تا به امروز)
پژوهش حاضر با هدف معرفی و شناساندن هنر قلمکارسازی اصفهان با تکیه و تاکید بر نحوهی شکلگیری و نیز اوج درخشش آن در عهد صفوی و در نهایت وضعیت فعلی آن فراهم آمده است. بر این اساس، نگارنده نخست این مباحث را مطرح میسازد: تعریف، وجه تسمیه و مروری بر تاریخچهی قلمکار از آغاز تا دورهی صفویه، دورهی صفوی و درخشش قلمکارسازی ایران در اصفهان، قلمکار نقاشی، قالب و قالبتراشی و ذکر نامی از چند استاد شاخص قالبتراش، آشنایی با ابزار و وسایل کار قلمکارسازی، چگونگی تولید قلمکار، گازری یا شستن و آب دادن پارچههای قلمکار، ثابت کردن رنگهای طبیعی و شیمیایی، چگونگی تهیهی انواع قلمکار، تفاوت گلزنی و چیتسازی، نقشهای قلمکارسازی، و انواع مختلف قلمکار و موارد استفادهی آنها. وی در ادامه چنین نتیجهگیری میکند: "بیشک، از دلایل مهم و عمدهی رونق و رواج قلمکار و قلمکاری در دورهی صفویه و به ویژه به هنگام پایتختی اصفهان، علاقه و حساسیت مردم به استفاده از هنرهای صناعی و از جمله قلمکار، کاربردی بودن تولیدات و آثار، تشویق و حمایت برنامهریزی شده و مستمر دستگاههای دولتی زیربط بوده است. با بررسی هنرهای سنتی و صنایع دستی ایران در طول تاریخ، این نکته مستفاد میشود که این دسته از هنرهای مردمی به واسطهی علاقه، عشق، تعهد استادان و هنرمندان، تا آنجا که میسر و مقدور باشد به حیات و حتی سرزندگی خود ادامه میدهد و اگر تشویق و حمایتی صورت پذیرد، شکوفا میشود و هنر و هنرمندان به بالندگی، پویایی و اوج خلاقیت میرسند؛ ولی اگر در دورهای طولانی هیچگونه مساعدتی با هنرمند صورت نگیرد، به ناچار آن هنر رو به فراموشی و چه بسا زوال رود و شاید دیگر هیچ کس آن را ادامه ندهد. قلمکاری اصفهان که اوج درخشش آن به ثبت رسیده است، وضعیت فعلی آن را نیز مشاهده میکنیم. بدیهی است که این هنر میتواند با بسترسازی مناسب برای ادامهی حیات آن بازهم مسیر کامل بپیماید و فراز شکوهمندی را در انتظار داشته باشد".