عقل و ایمان: از دیدگاه ابنرشد، صدرالمتالهین شیرازی و ایمانوئل کانت
کانت، ایمانوئل، 1724 - 1804 م. - نظریه درباره عقل و ایمان / فلسفه تطبیقی / صدرالدینشیرازی، محمدبنابراهیم، 979 - 1050 ق. - نظریه درباره عقل و ایمان / ابنرشد، محمدبناحمد، 520 - 595 ق. - نظریه درباره عقل و ایمان
رویکردی تطبیقی در بررسی رابطه عقل و ایمان از دیدگاه سه فیلسوف مکتبساز، یعنی ابنرشد، صدرالمتالهین شیرازی و ایمانوئل کانت است. به اذعان نویسنده، اندیشههای ابنرشد در اینباره، دارای نوعی نشیب و فراز است و به همین سبب، برای برخی اشخاص، پیچیده و مشکل به نظر میرسد. از دیدگاه وی، عقل و ایمان دو ابزار معرفتی در عرض یکدیگرند که هر کدام میتوانند انسان را به سرمنزل مقصود برسانند و هیچ تعارضی میان آنها نبوده و درنهایت یکدیگر را تصدیق میکنند. ملاصدرا نیز عقل و ایمان را از یک طرف موید یکدیگر و از سوی دیگر، مکمل هم میداند. او معتقد است که هرگز میان دین حقیقی و مضامین درست و واقعی کتاب و سنت، با احکام و مدرکات عقلی، تنافی وجود ندارد و هیچ آموزه دینی با هیچ معرفت عقلی یقینی، ناسازگاری ندارد و موارد ناسازگار، یا ناشی از عقلینبودن آموزه بهظاهر عقلی است و یا در نتیجه فهم نادرست از کتاب و سنت. کانت نیز در این موضوع، به سمت عقلانیت عملی گرایش دارد. به تصور او، ایمان خردورزانه، مبتنی بر زمینه عقل عملی است، نه عقل نظری؛ زیرا عقل نظری، توانایی اثبات درستی یا نادرستی دعاوی دینی را ندارد.