سبد سفارش شما خالی است!

کریم‌خان زند (حدود 1113ـ1193ق.) که به وکیل و وکیل‌الرعایا معروف است دوران جوانی را در اردوهای جنگ به سختی گذراند و بعد از قتل نادرشاه افشار در سال 1160ق قبیلۀ زند را از حدود درگز و ابیورد به حدود ملایر آورد و آن جا، در حدود قلعۀ پری، قدرت و نفوذی به دست آورد، چندان که ابراهیم شاه افشار برای او خلعت فرستاد و امنیت آن حدود را به وی واگذاشت. چندی بعد، کریم‌خان به کمک علیمردان خان بختیاری اصفهان را از ابوالفتح خان گرفت و سلطنت آن را به شاه اسماعیل سوم صفوی واگذار کرد، اما به سبب قتل ابوالفتح‌خان بدست علیمردان خان، بین آن‌ها اختلاف پدید آمد و او علیمردان خان را شکست داد . کریم خان سایر مخالفان و رقبای خود را نیز دفع کرد و در شیراز به سلطنت رسید. نقد و بررسی تاریخ سلسلۀ زندیه، به خصوص دوران حاکمیت کریم‌خان زند بر ایران آشفتۀ پس از قتل نادرشاه، به چند دلیل اهمیت دارد. نخست آن که طول مدت این سلسله نسبت به سلسله‌های قبل و بعد از خود «به جز افشاریه ـ بسیار کوتاه و کم‌تر از چهل است، دوم آن که ایران در دورۀ حاکمیت کریم‌خان، پس از تحمّل فشارهای سخت و طاقت‌فرسای اقتصادی و سیاسی در زمان نادرشاه، به دوران نسبتاً آسوده و آرمی دست یافت و سوم آن که سیاست کشورداری کریم‌خان زند به گونه‌ای بود که به رغم دست‌یابی به قدرت و جلوس بر مسند حاکمیت کشور پهناور ایران نه تنها صفات حسنه و برجستۀ خود را در ارتباط با مردم و بهبود حال آنان تغییر ندارد،‌ بلکه حتی می‌توان دریافت که نسبت به گذشتۀ خود با مردم ولایت مختلف مهربا‌ن تر هم شده بود.