نهادهای حکومتی در گفتار و سیره امیر مومنان علی (ع)
بررسی دیدگاههای حضرت علی (ع) درباره حکومت و نهادهای حکومتی با استفاده از کتاب نهجالبلاغه و سیره حکومتی آن حضرت است. در نوشتار حاضر ابتدا به صورتی اجمالی نگاهی به تحولات سیاسی و اجتماعی جامعه اسلامی در عصر خلفا و تغییر مسیر خلافت و امامت و رهبری جامعه پس از رحلت رسول خدا (ص) صورت گرفته و دگرگونی ارزشها و رواج بدعتها و سنن جاهلی در عصر خلافت خلفا بررسی گردیده است. آنگاه به دوران خلافت و حکومت حضرت علی اشاره شده و سیره حکومتی حضرت علی و اصلاحات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آن حضرت با توجه به گفتار و سیره حکومتی ایشان بیان میگردد. در قسمتهای اصلی کتاب به نهادهای سیاسی حکومت حضرت علی مانند نهاد خلافت، نهاد وزارت، نهاد امارت، نهاد قضاوت، نهادهای نظامی و اداری اشاره شده و ویژگیهای این نهادهای حکومتی تشریح میگردد. نویسنده هدف و برنامه خلافت حضرت علی، از پذیرش مسوولیت حکومت، اصلاح روشهای خلفای گذشته و احیای سنت نبوی و برقراری مساوات و عدالت بود و تشکیلات و نهادهای گسترده حکومتی در زمان حکومت آن حضرت نیز در همین راستا بوده است.