چالش مذهب و مدرنیسم: سیر اندیشه سیاسی مذهبی در ایران نیمه اول قرن بیستم
در کتاب حاضر که نخستین جلد از مجموعه "چالش مذهب و مدرنیسم در ایران نیمه اول قرن بیستم "است، از منظر تاریخی چگونگی شکلگیری مفهوم دولت و حکومت (به معنای مدرن آن) در نزد علما و اندیشمندان مذهبی ایران، مربوط به نیمه اول قرن بیستم، بررسی شده است .نقطه شروع بحث نگارنده، از جدی شدن رویارویی مذهب و مدرنیسم در ایران در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه است .بهزعم وی "وقوع انقلاب مشروطه دو تفکر را به کارزاری جدی با یک دیگر فراخواند .کارزاری که فارغ از رویدادهای سیاسی، در دهههای پس از انقلاب مشروطه با شدت هرچه بیشتر در عرصههای گوناگون ادامه یافته و تحولات جالب و چشمگیری را به دنبال داشت که در منظر تفکر سیاسی رهاورد اساسی آن جدی شدن طرح اندیشه حکومت و دولت اسلامی در ایران است ."کتاب در قالب دو بخش و دو ضمیمه تدوین شده است .بخش نخست با عنوان "از اتحاد اسلام تا حکومت اسلامی "به شرح دیدگاههای شیخالرئیس قاجار، سیدجمال، شیخ فصلالله نوری و نائینی اختصاص یافته است .در بخش دوم ذیل عنوان "طرح قرائت نوین از مبانی سیاسی اسلام "چهار رساله بررسی شده که عبارتاند از" :رساله مسلک الامام فی سلامه الاسلام"، "رساله توضیح مرام"، "دین و شئون و طرز حکومت در مذهب شیعه "و "رساله نجات ایران ."نگارنده در خاتمه این بخش توضیح میدهد که بعدها مبانی، کلیات و رئوس اصلی حکومت اسلام براساس این چهار منبع شکل گرفت .ضمیمه کتاب ـ که بخش عمده کتاب نیز هست ـ شامل متن مقالات، رسالهها و دست نوشتههایی است که در دو موضوع اصلی یعنی :اتحاد اسلام و حکومت اسلامی تدوین است .برای مثال" :تجدید عالم اسلامی/ محمدعلی تهرانی" ;"اسلام و مفهوم حقیقی حکومت ملی/ خالصیزاده" ;"تشکیل مدینه فاضله/ کمال سبزواری" ;"توحید کلمه ...و اجرای قوانین اسلام/ خالصی زاده "و "اتحاد اسلامی/ محمدعلی خراسانی ."