مسلمانان و نگارش تاریخ: پژوهشی در تاریخنگاری اسلامی
تاریخ - جنبههای مذهبی - اسلام / تاریخنویسی اسلامی / کشورهای اسلامی - تاریخنویسی
پژوهش حاضر، ترجمه و تحقیق کتاب «المسلمون» و «کتابه التاریخ: دراسته فی التحصیل اسلامی به العلم التاریخ» اثر «عبدالعلیم خزر» است که در آن نویسنده کوشیده است با استفاده از روش مقایسه، تطبیق، و نقد منابع قدیم و نوین پژوهشهای تاریخی، به استنباط روشهای علمی مناسب در حوزة تاریخنگاری اسلامی برسد. از این رو نخست، مفهومی علمی برای تاریخ و پیوند آن با علوم اجتماعی را بیان نموده، سپس با اشاره به اهمیت تاریخ نزد مسلمانان، نخستین تاریخنگاران اسلامی نظیر، طبری؛ مسعودی و ابن کثیر را معرفی کرده است. نگارنده همچنین موضوعاتی مانند، ضرورت نقد منابع تاریخی و سفارشهای اسلام به تاریخنگاران را بررسی کرده و برای نمونه روش کار «ابن خلدون» را شرح داده است و فلسفة ابن خلدون و رابطة نظریة دانشمند ایتالیایی «ویکو» را مقایسه کرده است. در پایان کتاب نیز ضمن نقد برخی رویکردهای تاریخ مادی غرب، نگاه و روش قرآن را در پژوهش تاریخ بررسی کرده و نقش تدوین و کتابت وحی و نقش حدیث و سنت را در این حوزه تحلیل کرده است.