بازماندهی میراث اسماعیلیه در ایران
ایران - آثار تاریخی / ایران - تاریخ - اسماعیلیان، 483 - 654ق.
نگارنده به منظور معرفی فرقهی اسماعیلیه ـ در مقام بزرگترین شاخهی شیعی پس از امامیه در ایران ـ از فعالیت این گروه از بدو تشکیل در قرن هفتم میلادی در حوزهی جغرافیای مهستان و پیرامون آن، یاد کرده است. سپس میراث برجای مانده از اسماعیلیه را در دو بخش مطرح میکند؛ نخست روابط اجتماعی و زندگی گروههای شناخته شده و باقیماندهی اسماعیلیان در ایران و دوم، نشانههای فیزیکی مانند دژها، برجها، ویرانهها و کتیبههای برجای مانده در گوشه و کنار ایران نظیر دژهای الموت، شمیران، تارم، لمبسر، میمون دژ و غار شمسکلایه. از جمله گروههای به جا مانده از اسماعیلیان بنابر منابع مختلف میتوان به مراغیان، اسماعیلیان روستای درچاک، اسماعیلیان ارتفاعات چهارهزارمتری سیالان و روستای ارد، (در تالش) اشاره کرد.