از سکوت صحرا تا صدای شهر (سرگذشت شعر عرب)
شعر عربی چنان که در ادبیات عرب امروز در دست ماست، از آغاز چنین کامل نبوده بلکه بر اثر تطورات و مراحل طولانی به این درجه از کمال رسیده است. چنان که گویند در اصل، شعر از حداء یعنی آواز خواندن برای تشویق شتر به راه رفتن و خسته شدن او گرفته شده و اوزان شعر عربی نیز از وزن و آهنگ پا و طرز راه رفتن شتر اخذ و تنظیم شده است. فنون ادبی شعر عرب را میتوان به چهارگونه تقسیم کرد: فن قصص (داستانی)؛ فن غنایی (آهنگی)؛ فن تمثیلی (نمایشی)؛ و فن تعلیمی (آموزشی). عرب از میان متون ذکر شده، شعر داستانی طولانی ندارد، زیرا هرگز زیر سلطه و نفوذ حکومتی نرفته است. همچنین فاقد متن نمایشی بوده است، اما از زمان جاهلی به شعر آموزشی توجه داشته که از همۀ اینها مهمتر شعر آهنگی و غنایی است. مجموعۀ حاضر، گزارش یک هزار و پانصد سال شعر عرب به همراه معرفی شعرها و ترجمه و توضیح آنهاست.