تراز اندیشه
منطق - مقالهها و خطابهها / زمان - فلسفه - مطالعات تطبیقی
مجموعهی حاضر مشتمل است بر مقالاتی از نویسنده که پیشتر به صورت پراکنده در برخی نشریات به چاپ رسیده است. این مقالات در پنج بخش تنظیم شدهاند: منطق جدید، منطق کلاسیک، منطق تطبیقی، منطق علم و روششناسی، و فلسفهی نظری، برخی از مقالات بدینقرار است: "مبانی نظریهی مجموعهها"، "بحثی تطبیقی در منطق ارسطو و فرگه"، "جهت زمانی عام"، "خاص و اخص در اساس الاقتباس"، "علم منطق، منطق علم و منطق تحقیق علمی"، "منطق عمومی: دریچهای به علم منطق و منطق علم"، "روششناسی علوم قیاسی"، "سیر تطور ایدهی زمان در فلسفه". برای نمونه نویسنده در مقالهی "بحثی تطبیقی در منطق ارسطو و فرگه" بر این نکته تاکید و تصریح دارد که نسبت منطق ارسطو و فرگه همانند نسبت هندسهی اقلیدسی و نااقلیدسی و یا نسبت فیزیک نیوتنی و فیزیک اینشتین (نسبیت) است. از اینرو، قواعد منطق ارسطویی، در منطق جدید فرگه به صورت حدی و تقریبی حفظ میشوند و نباید و نمیتوان با استناد به قواعد صوری و معنایی جدید به نفی و بیاعتباری منطق ارسطو فتوا داد. منطق ارسطویی با پذیرش پیشفرض وجودی (existential viewpoint) و عدم وجود مجموعه و محمول تهی، سازگاری و انسجام درونی خود را حفظ مینماید، اگرچه نسبت به منطق جدید فرگه از کارایی بسیار کمتری برخوردار است.