سبد سفارش شما خالی است!

در تحقیق حاضر که به قلم مستشرق انگلیسی، هامیلتون گیب (1895-1971) در سال 1923 به چاپ رسیده، گزارشی از فتوحات اعراب مسلمان در ماوراءالنهر در قرن نخست هجری به دست داده می‌شود. کتاب با اشاره‌ای به تاریخ کهن منطقه‌ی آسیای مرکزی قبل از ظهور اسلام و معرفی اقوام، تمدن‌ها و حکومتگران منطقه تا قبل از رسیدن اعراب به مرزهای شرقی خراسان، آغاز می‌شود. در این بخش، بر اهمیت اقتصادی جاده‌ی ابریشم، تجارت با چین، پراکندگی قدرت‌های محلی به عنوان ویژگی‌ اصلی ساختار سیاسی منطقه تاکید می‌شود؛ آن‌گاه جریان ورود اعراب به منطقه و فتوحات آن‌ها به ترتیب و توالی زمانی بازگو می‌شود. ویژگی بارز اثر حاضر، استفاده‌ی توامان نویسنده از منابع چینی و اسلامی است. وی با بررسی منابع و اسناد گسترده، روند تاریخی حضور اعراب در خراسان و فتوحات آن‌ها را به رهبری افرادی چون عبیدالله زیاد، سعید بن عثمان، سلم بن زیاد، سهلب، قتیبه بن مسلم و نصر بن سیار و دیگر حکام و امرای عرب، برای گسترش قلمرو اسلام به ماوراءالنهر و تصرف سغد، بخارا، خوارزم، سمرقند، چاچ و سایر شهرهای منطقه، گزارش می‌کند، علل پیروزی‌های اعراب و عوامل آن را برمی‌شمارد، از مقاومت‌های متعدد و پراکنده‌ی حکومت‌های محلی سخن می‌گوید، به اختلافات میان قبایل اعراب که به خراسان کوچیده بودند اشاره می‌کند، به نخستین تماس‌های اعراب با ترکان خاقان چین توجه می‌نماید، گزارش‌های مورخانی چون یعقوبی، بلاذری، طبری، و ترشخی را مقایسه و تحلیل می‌کند و با منابع چینی به سنجش می‌کشد، گروه‌های قومی و خاندان‌های حکومتگر محلی را شناسایی می‌کند و در مجموع تصویر روشنی از فتوحات اعراب در ماوراءالنهر به دست می‌دهد.