احیاگران دینی و توصیفی ناهمگون
حزبهای سیاسی - ایران - تاریخ - قرن 14 / روحانیت - ایران - فعالیتهای سیاسی / اصلاحطلبان اجتماعی - ایران - تاریخ - قرن 14 / دین و سیاست - ایران - تاریخ - قرن 14 / تجددگرایی (اسلام) - ایران
موضوع این کتاب، بررسی فعّالیتهای روحانیون و احزاب سیاسی مختلف پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران است. کتاب حاضر که مجلّدی از مجموعة «در بوتة نقد است»، با هدف شناخت علّت رهبری نهضت به وسیلة روحانیون و دریافت نظرات سازمانها و جریانهای مذهبی دربارة دین و سیاست تدوین شده است. نگارنده در این نوشتار، کتاب «جریانها و سازمانهای مذهبی ـ سیاسی ایران» اثر «رسول جعفریان» را معرّفی و با تکیه بر تاریخ و دادههای تاریخی در زمینة توسعة فعّالیتهای مذهبی و غلبة طرفداران آنها بر حرکتهای سکولار اعم از ملّی یا مارکسیستی نقد و بررسی کرده است. وی در این راستا تشکّلهای منظّم اعم از گروهها، احزاب، انجمنها و سازمانها را که با نوعی مرکزگرایی شماری افراد را به عضویت خود در آورده و با اندیشه و استراتژیهای مخصوص به خود در پهنة جامعة ایرانی به فعّالیت پرداختند را در کنار جریانهای فکری که طیفی از نیروهای اجتماع را تحت تأثیر قرار داده و با ایجاد موجهای فکری، آنان را به سمت و سوی خاصی هدایت کردند، قرار داده و افکار دینی بانیان و مؤسّسان این تشکّلها، ارتباط، پیوند و دیدگاه آنان نسبت به روحانیت و مرجعیت، اعتقاد رهبران تشکّلهای مذکور نسبت به حدود مداخلة دین در سیاست و اهداف این سازمانها در احیای دین و مذهب یا اصلاح وضعیت سیاسی ـ اجتماعی مردم را بررسی کرده است.