سیر تحول اندیشهی ولایت فقیه در فقه سیاسی شیعه
ولایت فقیه / شیعه و سیاست
ولایت فقیه به دلیل تاثیرپذیری از دو عنصر زمان و مکان همواره فراز و نشیب و تحول فراوانی داشته است. به عبارت دیگر اگر شرایط مطلوبی بر جامعة شیعی حکمفرما بوده، ولایت فقیه نیز رشد و توسعة چشمگیری یافته و در شرایط نامناسب یا سکون همراه بوده است. نگارنده در پژوهش حاضر به بررسی اقوال و آرای فقهای برجسته در دو حوزة کلام و فقه از آغاز تا عصر حاضر پرداخته و آن را به پنج دوره تقسیم کرده است. حوزة کلام و مباحث مربوط به امامت و حکومت، بخش مهمی از پیشینة نظریة ولایت فقیه را تشکیل میدهد. در حوزة فقه نیز در مباحث مربوط به دولت و حکومت در فقه شیعه همچون خمس، زکات، امر به معروف و نهی از منکر، نماز جمعه و... به این بحث پرداخته شده است که از مجموعة این مباحث، نمودار حرکتی ولایت فقیه ترسیم میشود.