تحلیلی بر بیماریهای اجتماعی در عصر پهلوی بر اساس مکتب رئالیسم
درویشیان، علیاشرف، 1320 - 1396 - نقد و تفسیر / واقعگرایی در ادبیات / ایران - اوضاع اجتماعی - 1304 - 1357 / نیمایوشیج، 1274 - 1338، مستعار - سرگذشتنامه / داستانهای فارسی - قرن 14 - تاریخ و نقد / شهریار، محمدحسین، 1285 - 1367 - نقد و تفسیر / شعر فارسی - قرن 14 - تاریخ و نقد / ایران - تاریخ - پهلوی، 1304 - 1357
در این کتاب، رویکرد رئالیستی بیماریهای اجتماعی فقر، رنج و خواری از دورة پهلوی اوّل و دوم در سرودههای «شهریار» و «نیما» و داستانهای «درویشیان» بررسی شده است. کتاب، با هدف بازخوانی تأثیر و انعکاس مشکلات اجتماعی در آثار این دوره و با تکیه بر بینشهای مذهبی و سوسیالیستی تدوین شده است. نگارندگان در اثر حاضر، پس از بیان شرح حال «نیما یوشیج»، «شهریار» و «علی اشرف درویشیان» به عنوان نمایندگان ادبی رئالیست، آثار آنها را از منظر رویکردهای انسانی، اجتماعی و سیاسی بررسی کردهاند. آنها به تفاوت آثار «شهریار» و «نیما» به عنوان ادبا و شاعرانی مستقل و مذهبی با داستانهای «درویشیان»، که پیرو نویسندگان رئالیست ـ سوسیالیست روس بوده و گاه مذهب را نیز به تمسخر گرفته، اشاره نمودهاند.